Translate

zondag 6 januari 2013

Historia ALBUM V - Deel 1


-------------------------------------------------------------------------------------------

ALBUM V – Deel 1
 
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------

Nederlands bewind - Onafhankelijkheid

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------


Het Verenigd Koninkrijk
der Nederlanden

De grote mogendheden, Engeland, Oostenrijk, Pruisen en Rusland, besloten in 1815 door het Verdrag van Wenen, de vroegere Oostenrijkse Nederlanden, de vroegere Verenigde Provinciën en het vroegere Prinsbisdom Luik samen te brengen om er het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden van te maken. Het moest dienen als barrière tegen Frankrijk.












Willem I

De scepter van dit nieuw Verenigd Koninkrijk werd toevertrouwd aan de laatste stadhouder van Holland die, onder de naam Willem I, tot Koning verheven werd. Hij was 40 jaar oud, ernstig en rechtschapen. Hij schonk dadelijk een grondwet aan zijn onderdanen. De Belgen waren van mening dat die grondwet te zeer de Hollanders bevoordeelde.




De Koning en de fabrieken

De vereniging van België met Nederland had nochtans grote voordelen. Het Koninkrijk was niet alleen machtig maar ook rijk. De Schelde was vrij en Antwerpen zou opbloeien. Er waren kolonies. Onze nijver-heden kenden een grote voorspoed die door de Koning aangemoedigd werd. Hij bezocht zelf de fabrieken, vooral de Gentse weverijen.




John Cockerill

De twee zoons van William Cockerill, James en vooral John, waren grote machinebouwers. John was een persoonlijke vriend van de koning. De metaalnijverheid van Seraing deden zij uitgroeien tot één van Europa's belangrijkste nijverheidscomplexen.
 
 


Caillé te Tomboektoe

Onze lakenweverijen waren alom bekend! De Franse ontdekkingsreiziger René Caillé was de eerste Europeaan die het aandurfde de verboden stad Timboektoe, midden in Soedan, binnen te dringen: hij ontdekte er op de markt laken van het huis Boilley te Verviers.


Het kristal
Val St-Lambert

Onder de regering van Willem I was het Luikse bijzonder bedrijvig en de nijverheden kenden er een buitengewone voorspoed. De kristalfabrieken van Val St-Lambert waren wereldvermaard: ze vervaardigden immers prachtstukken.



Monseigneur
de Broglie

  





De vereniging met Noord-Nederland verzekerde de Belgen materiële voordelen en toch waren zij niet tevreden. Van 1815 was er verzet: de ziel van dit verzet was Monseigneur de Broglie, Bisschop van Gent; hij verweet de grondwet de vrijheid van eredienst te huldigen. De prelaat, die reeds vroeger de kluisters van Napoleon gekend had, werd nu verbannen.




Nederlands-Indië

 
Voor de eerste maal hadden wij een overzees rijk. Noord-Nederland bezat inderdaad Indonesië, de eilanden Java, Sumatra, Borneo en Celebes. Het was een sprookjesland met rijke akkerbouw. De hoofdstad, Batavia, werd in de 17de eeuw door een Belg gesticht.





De Belgen
in de Koloniën

Een Belg kreeg van Willem I de titel vice-koning van Indië. Veel Belgen behaalden roem in de koloniën; zij redden zelfs het Nederlandse overzeese rijk bij de opstand van de "Vijfjarige Oorlog". Onder deze helden dient de Gentenaar Delattre vermeld.



Het Onderwijs


Met de steun van minister Falck riep de koning onze staatsuniversiteiten van Luik en Gent in het leven. Hij richtte athenea op en vermeerderde het aantal officiële lagere scholen waar hij gediplomeerde onderwijzers benoemde. Vele Belgen waren inderdaad volkomen ongeletterd.

Uitdrijving van de broeders der kristelijke scholen

Het officieel onderwijs was neutraal; daardoor kwam het weldra in conflict met het katholiek onderwijs. Dit conflict werd zo op de spits gedreven dat de regering de Jezuïetencolleges en de kleine seminaries sloot. Deze werden samengebracht in een Filosofisch College. De broeders der kristelijke scholen werden uitgedreven.
 
 















De kranten

De mistevredenheid nam toe niet alleen onder de katholieke Belgen maar ook bij de liberalen. Die geestestoestand werd aangewakkerd door de pers. De meest verspreide kranten waren " Le Catholique des Pays-Bas", "Le Courier des Pays-Bas" en "Le Politique".











Alexandre Gendebien

Stilaan ontstond er toenadering tussen katholieken en liberalen; samen richtten zij de "Unie van oppositie voor het herstel der grieven" op. Hun leus was: Vrijheid in alles en voor allen. Het was het werk van enkele voorvechters, doordrongen van de Franse beginselen van 1789. De voornaamste was de Fransgezinde Alexandre Gendebien.



Charles Rogier

Onder de journalisten van de oppositie onderscheidden de jonge liberalen van Luik zich door hun onversaagde strijdlust. De broeders Firmin, en vooral Charles Rogier, vielen onophoudelijk de regering aan in de krant "Le Politique". Charles Rogier zal één van de grote figuren van de revolutie zijn.










De Potter in
de gevangenis

De schitterendste van alle polemisten uit die tijd was Louis de Potter, redacteur van de Brusselse krant "Le Courrier des Pays-Bas". De minister van justitie, Van Maanen, Vaardigde tegen hem de strengste maatregelen uit en de Potter werd in de gevangenis gezet. Vanuit de gevangenis schreef hij aan de Koning: "Sire, Uw raadgevers bedriegen U; de regering gaat onherroepelijk ten val."


De Groendreef

De gedachtenstrijd beroerde de romantische kalmte van het dagelijks leven niet. Men genoot van het leven. Men hield van vreedzame verstrooiingen. Te Brussel ging men 's zondags met zijn gezin op de Groendreef wandelen om er de mooie ruiters en de sierlijke cabrioletten te bewonderen.




Beethoven

Gedurende deze rustige periode ontpopten er zich in België geen grote genieën. De grootste toonkunstenaar van aller tijden, Ludwich van Beethoven, geboren te Bonn in Duitsland en gestorven in 1827 te Wenen, toondichter van de 9de symphonie, was evenwel van Belgische afkomst. Dat mag niet vergeten worden!








“De Stomme van Portici”

De revolutie brak onvoorziens uit. Woensdag, 25 augustus 1830, had in de Muntschouwburg te Brussel de opvoering plaats van "De Stomme van Portici". Bij het duo "Amour sacré de la patrie, rends-nous l'audace et la fierté " brak een ongebreidelde geestdrift uit die een opstand ontaardde. Belgische Revolutie.







De opstand

Het gepeupel stormde 's avonds door de straten en stak de boekhandel in brand van Libri-Bagnano, deze was redacteur van de krant "Le National" en had de regering gesteund. Daarna ging het hotel van minister Van Maanen in laaiende vlammen op. Het garnizoen trok zich terug. De wanorde heerste.







d’Hoogvorst

De burgerij van Brussel bekommerde zich overde wending van de gebeurtenissen. Om zich tegen alle geweldenarij te beschermen richtte zij, op 26 augustus, een burgerwacht op. Het bevel er over werd aan Baron Emmanuel van der Linden d'Hoogvorst toevertrouwd.







De burgerwacht

Een "Raad van notabelen" nam zijn intrek in het stadhuis en vroeg de koning het herstel van de grieven; intussen handhaafden vrijwilligers de orde in de stad; zij droegen de blauwe kiel waarop de driekleurige kokarde van de Brabantse Revolutie prijkte: zwart, geel, rood.






De Prins
van Oranje

De koning zond zijn oudste zoon Willem, de Prins van Oranje, naar Brussel. Hij was vrijwel populair in Belgie. Hij was ook dapper en kwam zonder gewapend geleide; doch niemand juichte hem toe. Hij werd door schrik bevangen en beloofde bij zijn vader tussenbeide te komen om de splitsing van het rijk in twee afzonderlijke regeringen te bekomen.




De aankomst van de Luikenaars

Maar de koning bleef talmen totdat de revolutie van Brussel tot demagogie oversloeg. Reeds begon men de straten op te breken. Vrijwilligers stroomden van overal toe. Charles Rogier stormde aan met 300 Luikenaars. Zoals te voorzien was overviel de menigte op 20 september het stadhuis en verjoeg de notabelen.






Prins Frederik

Koning Willem I gelastte zijn tweede zoon, Prins Frederik, met 14.000 man en 52 kanonnen, de orde in de ontredderde hoofdstad te gaan herstellen. Frederik dacht welkom te zijn bij de gegoede lui. Hij drong de stad binnen aan 4 kanten tegelijk. Het was 23 september.







De Hollandse sapeurs

Het gros van de troepen kwam langs de Schaerbeekse Poort en drong de Koningstraat binnen. Vooraan marcheerden de sapeurs met hun lange baarden; zij hadden het schootsvel aan en droegen de bijl. De muziekkapel speelde de ouverture van "De stomme van Portici".


De Barricade

De troepen van Prins Frederik botsten op een barricade die het Koningsplein versperde; van achter de barricade beschoten de mannen hun tegenstanders. De populaire Charlier "met het houten been" vuurde met een versleten kanon. De pathetische Juan van Halen voerde het bevel. Het was aandoenlijk en heldhaftig!


In het Park van Brussel

De Hollanders konden de barricade niet bemachtigen en verschansten zich in het park. Zij bleven er vier dagen. Al hun aanvallen werden teruggeslagen. De weerstand groeide immers van uur tot uur aan. Frederik vreesde omsingeld te worden en in de nacht van 26 op 27 september kraamde hij op.



De eerste vlag

Terwijl het gevecht in het park raasde kon men op de barricade de vlag van de opstandelingen zien wapperen. Het eerste exemplaar werd door de juffrouwen Abts vervaardigd. Het was zwart, geel en rood, maar de kleuren waren horizontaal aangebracht.






De slachtoffers

 
Bij de strijd van de “vier septemberdagen" werden ongeveer 3000 man buiten gevecht gesteld. 445 Belgen stierven de heldendood. Zij werden op het Sint Michielsplein begraven. Dit plein zou voortaan het Martelaarsplein heten.





Jenneval

Onder de strijders bevond zich een toneelspeler uit Lyon. Louis Dechet, bijgenaamd Jenneval. Hij zou enkele tijd later te Lier heldhaftig sterven. Hij had de tekst van de eerste "Brabançonne" op muziek van Van Campenhout gedicht.







Het voorlopig
bewind
Voordat het gevecht in het park beëindigd werd, vormden enkele jonge en stoutmoedige mannen samen een "voorlopig bestuur". Deze groep nam tijdelijk het bewind van het land over. Zij verklaarden Belgie onafhankelijk en besloten dat een Nationaal Congres zou worden verkozen om een grondwet uit te werken.
v.l.n.r.: Gendebien, Jolly, Ch. Rogier, de Potter, Van de Weyer, de Coppin, Felix de Mérode, J.B. van der Linden, en d'Hoogvorst.


Dood van Frederik de Mérode

Zodra de Hollanders Brussel verlaten hadden, zetten de vrijwillgers de achtervolging in. Vóór Antwerpen stuitten zij op hevige weerstand. In een moorddadig gevecht, te Berchem, werd graaf Frederik de Mérode dodelijk gekwetst. Zijn broer zetelde in het voorlopige bestuur.





Chassé

De vrijwilligers bezetten de stad Antwerpen maar niet de vesting, waarvan de Hollandse generaal Chassé meester bleef. Chassé was een energiek officier. Hij weigerde de plaats te ontruimen en bekwam een voorlopige wapenstilstand.









Beschieting van Antwerpen

Kessels, één van de hoofden van de vrijwilligers, deed, ondanks de wapenstilstand op de Hollanders vuren. Om deze onregelmatigheid te bestraffen gaf Chassé het bevel Antwerpen met gloeiende kogels te beschieten. Voortaan waren Belgen en Hollanders door een “stroom van vuur en bloed” van elkaar gescheiden.





Nothomb in het Congres

Op 10 november 1830 vergaderden de 200 leden van het Congres om aan Belgë een nieuwe grondwet te geven. Jean Baptiste Nothomb verklaarde: "Als republiek zijt U een schrikbeeld, als monarchie kunt U een mogendheid zijn". Het Congres besliste dat Belgie een monarchie zou zijn.






Palmerston

De revolutie van 1830 had de barrière opgebroken welke de Europese mogendheden tegen Frankrijk opgetrokken hadden. Zij bracht dienvolgens het Europees evenwicht aan het wankelen. Pruisen wou ons aanvallen maar Frankrijk verzette zich. De Engelse minister Palmerston verzocht dan de mogendheden het geval in een conferentie te London te komen regelen.




Talleyrand en
Louis-Philippe I

Een maand voor de Belgische revolutie had Frankrijk zijn "Juli-revolutie" doorgemaakt. Lodewijk-Filips I had de troon bestegen. Een nieuwe barrière tegen Frankrijk wilde de "Koning der Fransen" niet. De oude prins Talleyrand, door velen de "manke duivel"genaamd, vanwege zijn geslepenheid, werd door Lodewijk-Filips naar London afgevaardigd.

Het Protocol
Te Londen kwamen de mogendheden niet overeen. Pruisen, Rusland en Oostenrijk wilden België aan Willem I teruggeven. Talleyrand droomde er van België bij Frankrijk in te lijven. Door Het Protocol van 20 januari 1831 deed Palmerston de onafhankelijkheid en de gewaarborgde neutraliteit van België erkennen.


De Hertog van Nemours

Het Nationaal Congres had besloten zelf de eerste koning der Belgen te kiezen. Daar de kwestie van de Hollands-Belgische grens tot geen oplossing kwam en men ons Zeeuws-Vlaanderen, Hollands Limburg en Luxemburg weigerde, meende Gendebien ons de steun van Frankrijk te verzekeren, door de tweede zoon van Lodewijk-Filips, de jonge hertog Lodewijk van Nemours, te doen verkiezen.


Lebeau


Het was een betreurenswaardige en gevaarlijke verkiezing. Engeland verzette zich tegen de troonsbeklimming van de Franse prins. Een bescheiden Luikse advokaat, Joseph Lebeau, zoon van een eenvoudige horlogemaker, was minister van buitenlandse zaken geworden. Hij stelde de kandidatuur voor van Leopold van Saksen-Coburg en bracht daardoor het Congres uit het slop.
 

 





Het nieuwe rijk 

De Belgen zullen moeten afzien van Zeeuws-Vlaanderen en Hollands Limburg. Het Protocol der XXIV artikelen kende hun nochtans de helft van Luxemburg toe. De erkenning van de grenzen zou evenwel uitblijven tot op 19 april 1839, datum van het definitief verdrag.


-------------------------------------------------------------------------------------------------
De laatste twee prenten van dit eerste deel van Album V werden door A. Vanderkelen
getekend in plaats van door J.-L. Huens. 
-------------------------------------------------------------------------------------------------


Geen opmerkingen:

Een reactie posten